Bir Üzümün Kimliği: Acıkara

Elmalı’nın 1100 metredeki serin platosunda yetişen Acıkara, uzun yıllar bölge köylüsünün bildiği ama adı geçmeyen bir siyah üzüm çeşidiydi.
Bugün, Çukurova Üniversitesi’nin yürüttüğü ayrıntılı analizlerle rengi, yapısı ve aroması bilimsel olarak kayıt altına alındı.
Elmalı’nın 1100 metrelik platosu, gece–gündüz sıcaklık farkının 18–20 °C’ye ulaşmasını sağlıyor;
bu fark, üzümdeki renk maddelerinin (antosiyaninlerin) oluşumunu güçlendiriyor.

Bağdan Laboratuvara

Organik prensiplerle yönetilen bağlardan alınan örneklerle yapılan çalışmada, Acıkara’nın yüksek fenolik yoğunluk ve zengin antosiyanin çeşitliliği taşıdığı belirlendi.
Bu bileşenler, şarabın rengi ve gövdesini oluşturan temel unsurlar.
Analizlerde üzümde 15 farklı antosiyanin tanımlandı; bu, koyu mor rengin ve baharat–kırmızı meyve çağrışımlarının kimyasal karşılığı demek.
Kabuğunda 640 mg/100 g antosiyanin, 1332 mg/100 g toplam fenolik bileşik; şarapta ise 2212 mg/L toplam fenolik ve 2.52 g/L tanen tespit edildi.

Kadehteki Yansıması

Şarapta derin mor ton, orta artı gövde ve kuru erik, kiraz, baharat notaları öne çıkıyor.
Fenolik yapı ile duyusal profil arasındaki uyum, Acıkara’nın sadece yerel değil, yüksek kalite potansiyeline sahip bir kırmızı üzüm olduğunu gösteriyor.
Duyusal analizde 7 ana, 47 minör aroma bileşiği belirlendi.

Neden Önemli?

Acıkara, Türkiye’de yerli çeşitlerin geleceği açısından dikkat çekici bir örnek.
Araştırma verileri, yalnızca bir üzümü değil; Elmalı’nın serin teruarını ve Anadolu’nun genetik mirasını da görünür kılıyor.

Likya Bağları’na Uzanan Yol

Bu araştırma, Likya Şarapları’nın yıllardır sürdürdüğü bağ mirası vizyonunun somut bir sonucu.
Burak ve Doruk Özkan kardeşlerin Likya’da yürüttüğü deneysel bağ çalışmaları, kaybolan Anadolu üzümlerinin özelliklerini analitik temelde tanımlıyor.
Acıkara bu vizyonun ilk adımı; ardından gelecek diğer yerli çeşitlerin de belgelenmiş bir üretim geleceğine sahip olmasının yolu açık.

Çalışma, 45. OIV (Uluslararası Asma ve Şarap Örgütü) Kongresi’nde sunulan
“Evaluation of Acıkara (Vitis vinifera L.) Native Grape Variety of Anatolia for Red Wine Production Potential”
başlıklı araştırmaya dayanmaktadır (DOI: 10.58233/wn3s5TDR).

👉 Likya’nın bağdan bilime uzanan hikâyesi:
www.lycianwineheritage.com